Protocol คืออะไร​

โปรโตคอล หรือ Protocol คือ ข้อกำหนดหรือข้อตกลงในการสื่อสารระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่าย เปรียบเสมือนภาษากลางที่ช่วยให้อุปกรณ์ต่างๆ สามารถเข้าใจกันได้ โปรโตคอลจะกำหนดรายละเอียดต่างๆ ของการสื่อสาร เช่น วิธีการส่งข้อมูล วิธีการรับข้อมูล รูปแบบของข้อมูล และวิธีการตรวจสอบข้อผิดพลาด เป็นต้น Protocol มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการสื่อสารบนเครือข่าย หากไม่มีโปรโตคอล อุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่ายก็จะไม่สามารถสื่อสารกันได้ ยกตัวอย่างเช่น คอมพิวเตอร์สองเครื่องที่เชื่อมต่อกันอยู่ หากไม่มีโปรโตคอลที่กำหนดวิธีการส่งข้อมูล คอมพิวเตอร์ทั้งสองเครื่องก็จะไม่สามารถส่งข้อมูลถึงกันได้ Protocol มีมากมายหลากหลายประเภท แต่ละประเภทจะออกแบบมาเพื่อวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน เช่น โปรโตคอลสำหรับการสื่อสารระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์ โปรโตคอลสำหรับการสื่อสารระหว่างอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ โปรโตคอลสำหรับการสื่อสารระหว่างอุปกรณ์เครือข่าย เป็นต้น

ประเภทของโปรโตคอล​

โปรโตคอลสามารถแบ่งประเภทได้หลายวิธี ขึ้นอยู่กับเกณฑ์ที่ใช้แบ่ง โดยทั่วไปแล้วสามารถแบ่งประเภทของโปรโตคอลได้เป็น 3 ประเภทหลัก ได้แก่ Communication Protocol (โปรโตคอลด้านการสื่อสาร) ใช้ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลขั้นพื้นฐาน เช่น TCP/IP และ HTTP , Management Protocol (โปรโตคอลด้านการจัดการ) : มีหน้าที่ดูแลรักษา และบริหารเครือข่ายผ่านโปรโตคอล เช่น ICMP และ SNMP และสุดท้ายคือ Security Protocol (โปรโตคอลด้านความปลอดภัย) : ใช้ในการรักษาความปลอดภัยของการสื่อสาร เช่น TLS และ IPsec นอกจากนี้ โปรโตคอลยังสามารถแบ่งประเภทได้อีกหลายวิธี เช่น แบ่งตามประเภทของเครือข่าย แบ่งตามระดับของโปรโตคอล แบ่งตามหน้าที่ของโปรโตคอล เป็นต้น

แล้ว Protocol แต่ละประเภททำงานอย่างไร​

Protocol แต่ละประเภทนั้น มีการทำงานที่แตกต่างกัน ซึ่งอธิบายได้ ดังต่อไปนี้

Communication Protocol เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการสื่อสารข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่าย โปรโตคอลประเภทนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการสื่อสารบนเครือข่าย เนื่องจากเป็นพื้นฐานของการสื่อสารทั้งหมด

ตัวอย่างของ Communication Protocol ได้แก่

• TCP/IP : โปรโตคอลมาตรฐานสำหรับการสื่อสารบนอินเทอร์เน็ต

• HTTP : โปรโตคอลสำหรับการสื่อสารระหว่างเว็บเซิร์เวอร์และเว็บเบราว์เซอร์

• FTP : โปรโตคอลสำหรับถ่ายโอนไฟล์ระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์

• SMTP : โปรโตคอลสำหรับส่งอีเมล

• DNS : โปรโตคอลสำหรับค้นหาที่อยู่ IP ของเว็บไซต์

Management Protocol เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการดูแลรักษาและบริหารเครือข่าย โปรโตคอลประเภทนี้ช่วยให้ผู้ดูแลระบบสามารถตรวจสอบและจัดการเครือข่ายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ตัวอย่างของ Management Protocol ได้แก่

• ICMP : โปรโตคอลสำหรับการตรวจสอบสถานะของเครือข่าย

• SNMP : โปรโตคอลสำหรับการตรวจสอบและจัดการเครือข่าย

• DHCP : โปรโตคอลสำหรับกำหนดที่อยู่ IP ให้กับอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่าย

• NTP : โปรโตคอลสำหรับปรับเวลาของอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่าย

Security Protocol เป็นโปรโตคอลที่ใช้ในการรักษาความปลอดภัยของการสื่อสาร โปรโตคอลประเภทนี้ช่วยให้ข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่ายได้รับการปกป้องจากบุคคลที่ไม่ได้รับอนุญาต

ตัวอย่างของ Security Protocol ได้แก่

• TLS : โปรโตคอลสำหรับเข้ารหัสข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่าย

• IPsec : โปรโตคอลสำหรับเข้ารหัสข้อมูลระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่าย

• SSH : โปรโตคอลสำหรับเข้ารหัสการเชื่อมต่อระหว่างอุปกรณ์ต่างๆ บนเครือข่าย

• WPA : โปรโตคอลสำหรับรักษาความปลอดภัยเครือข่ายไร้สาย