Supply chain คือ อะไร​

Supply chain คือ กระบวนการทั้งหมดตั้งแต่การหาวัตถุดิบ การผลิต การขนส่ง ไปจนถึงการจัดส่งสินค้าหรือบริการไปยังลูกค้า โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น การจัดซื้อ การวางแผนการผลิต การขนส่ง การกระจายสินค้า การจัดการสินค้าคงคลัง การจัดการข้อมูล และความสัมพันธ์กับคู่ค้า กล่าวอีกนัยหนึ่ง Supply chain คือ เครือข่ายความสัมพันธ์ระหว่างบริษัทและคู่ค้าของบริษัทในการผลิตและส่งมอบสินค้าหรือบริการ โดยมุ่งเน้นไปที่การตอบสนองความต้องการของลูกค้าอย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า Supply chain มีความสำคัญต่อธุรกิจเป็นอย่างมาก เนื่องจากธุรกิจต่างๆ จำเป็นต้องแข่งขันกันด้วยความเร็ว ความแม่นยำ และต้นทุนที่ต่ำ ดังนั้น การจัดการ Supply chain อย่างมีประสิทธิภาพจึงจะช่วยให้ธุรกิจสามารถแข่งขันและประสบความสำเร็จได้

องค์ประกอบของการจัดการโซ่อุปทาน (Supply Chain Management)​

องค์ประกอบหลักของการจัดการห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain Management: SCM) ประกอบไปด้วย 5 กิจกรรมหลัก ได้แก่

1. การจัดหา (Procurement) หมายถึง กระบวนการในการหาวัตถุดิบหรือสินค้าจากซัพพลายเออร์ที่เหมาะสม โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การค้นหาซัพพลายเออร์ การเจรจาต่อรองราคา การสั่งซื้อสินค้า การติดตามการจัดส่ง และการจัดการสินค้าคงคลัง

2. การผลิต (Manufacturing) หมายถึง กระบวนการในการเปลี่ยนวัตถุดิบหรือสินค้าให้กลายเป็นสินค้าสำเร็จรูป โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การวางแผนการผลิต การวางแผนทรัพยากรการผลิต (MRP) การวางแผนการผลิตแบบทันเวลา (JIT) และการควบคุมการผลิต

3. การจัดเก็บ (Warehousing) หมายถึง กระบวนการในการเก็บรักษาสินค้า โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การเลือกสถานที่จัดเก็บ การออกแบบคลังสินค้า การจัดการสินค้าคงคลัง การขนถ่ายสินค้า และการกระจายสินค้า

4. การขนส่ง (Transportation) หมายถึง กระบวนการในการเคลื่อนย้ายสินค้าจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การวางแผนเส้นทางการขนส่ง การเลือกรูปแบบการขนส่ง การจัดการการขนส่ง และติดตามการขนส่ง

5. การกระจายสินค้า (Distribution) หมายถึง กระบวนการในการส่งมอบสินค้าไปยังลูกค้า โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การวางแผนการจัดส่ง การเลือกช่องทางการกระจายสินค้า การจัดการการจัดส่ง และการจัดการลูกค้าสัมพันธ์

นอกจากกิจกรรมหลัก 5 กิจกรรมแล้ว การจัดการห่วงโซ่อุปทานยังครอบคลุมถึงองค์ประกอบอื่นๆ ที่สำคัญ ได้แก่

• เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) หมายถึง การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ ของการจัดการห่วงโซ่อุปทาน เช่น การวางแผน การควบคุม การติดตาม และการวิเคราะห์ข้อมูล

• ความสัมพันธ์กับคู่ค้า (Partnership) หมายถึง ความร่วมมือระหว่างบริษัทและคู่ค้าในห่วงโซ่อุปทาน เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพและผลลัพธ์ร่วมกัน

• ความรับผิดชอบต่อสังคม (Corporate Social Responsibility) หมายถึง การนำหลักการความรับผิดชอบต่อสังคมมาประยุกต์ใช้กับการจัดการห่วงโซ่อุปทาน เช่น การใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน และการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

การจัดการห่วงโซ่อุปทาน หรือ Supply Chain Management ที่มีประสิทธิภาพจะช่วยให้ธุรกิจสามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างทันท่วงที ประหยัดต้นทุน และลดความเสี่ยงจากความไม่แน่นอนของตลาด

กระบวนการที่สำคัญเกี่ยวกับ Supply Chain Management​

กระบวนการที่สำคัญเกี่ยวกับ Supply Chain Management ได้แก่ กระบวนการต่างๆ ที่ช่วยให้ห่วงโซ่อุปทานสามารถทำงานได้อย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ โดยกระบวนการที่สำคัญ ได้แก่

1. การวางแผน (Planning) หมายถึง กระบวนการในการกำหนดเป้าหมายและแนวทางการดำเนินงานของห่วงโซ่อุปทาน โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การวางแผนความต้องการสินค้า การวางแผนการผลิต การวางแผนการจัดเก็บ การวางแผนการขนส่ง และการวางแผนการกระจายสินค้า

2. การจัดซื้อ (Procurement) หมายถึง กระบวนการในการหาวัตถุดิบหรือสินค้าจากซัพพลายเออร์ที่เหมาะสม โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การค้นหาซัพพลายเออร์ การเจรจาต่อรองราคา การสั่งซื้อสินค้า การติดตามการจัดส่ง และการจัดการสินค้าคงคลัง

3. การผลิต (Manufacturing) หมายถึง กระบวนการในการเปลี่ยนวัตถุดิบหรือสินค้าให้กลายเป็นสินค้าสำเร็จรูป โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การวางแผนการผลิต การวางแผนทรัพยากรการผลิต (MRP) การวางแผนการผลิตแบบทันเวลา (JIT) และการควบคุมการผลิต

4. การจัดเก็บ (Warehousing) หมายถึง กระบวนการในการเก็บรักษาสินค้า โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การเลือกสถานที่จัดเก็บ การออกแบบคลังสินค้า การจัดการสินค้าคงคลัง การขนถ่ายสินค้า และการกระจายสินค้า

5. การขนส่ง (Transportation) หมายถึง กระบวนการในการเคลื่อนย้ายสินค้าจากจุดหนึ่งไปยังอีกจุดหนึ่ง โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การวางแผนเส้นทางการขนส่ง การเลือกรูปแบบการขนส่ง การจัดการการขนส่ง และติดตามการขนส่ง

6. การกระจายสินค้า (Distribution) หมายถึง กระบวนการในการส่งมอบสินค้าไปยังลูกค้า โดยครอบคลุมถึงกิจกรรมต่างๆ เช่น การวางแผนการจัดส่ง การเลือกช่องทางการกระจายสินค้า การจัดการการจัดส่ง และการจัดการลูกค้าสัมพันธ์

กระบวนการเหล่านี้มีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน โดยแต่ละกระบวนการต้องทำงานร่วมกันเพื่อให้ห่วงโซ่อุปทาน หรือ Supply Chain สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตัวอย่างเช่น กระบวนการการจัดซื้อต้องทำงานร่วมกับกระบวนการการผลิต เพื่อให้ได้วัตถุดิบหรือสินค้าที่เหมาะสมกับความต้องการในการผลิต กระบวนการการจัดเก็บต้องทำงานร่วมกับกระบวนการการขนส่ง เพื่อให้สินค้าสามารถจัดเก็บได้อย่างมีประสิทธิภาพ และกระบวนการการกระจายสินค้าต้องทำงานร่วมกับกระบวนการการตลาด เพื่อให้สินค้าสามารถส่งมอบไปยังลูกค้าได้อย่างตรงเวลาและตรงความต้องการของลูกค้า

นอกจากกระบวนการที่สำคัญข้างต้นแล้ว การจัดการห่วงโซ่อุปทาน หรือ Supply Chain Management ยังครอบคลุมถึงองค์ประกอบอื่นๆ ที่สำคัญ ได้แก่

1. เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) หมายถึง การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ ของการจัดการห่วงโซ่อุปทาน เช่น การวางแผน การควบคุม การติดตาม และการวิเคราะห์ข้อมูล

2. ความสัมพันธ์กับคู่ค้า (Partnership) หมายถึง ความร่วมมือระหว่างบริษัทและคู่ค้าในห่วงโซ่อุปทาน เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพและผลลัพธ์ร่วมกัน

3. ความรับผิดชอบต่อสังคม (Corporate Social Responsibility) หมายถึง การนำหลักการความรับผิดชอบต่อสังคมมาประยุกต์ใช้กับการจัดการห่วงโซ่อุปทาน เช่น การใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน และการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

Supply Chain Management หรือ การจัดการห่วงโซ่อุปทานที่มีประสิทธิภาพจะช่วยให้ธุรกิจสามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างทันท่วงที ประหยัดต้นทุน และลดความเสี่ยงจากความไม่แน่นอนของตลาด