ธุรกิจแบบ B2C B2B และ B2B2C คืออะไร

ในปัจจุบันคนทำธุรกิจต้องเคยได้ยินหรือถูกถามเกี่ยวกับประเภทธุรกิจที่คุณทำอยู่มาบ้าง ซึ่งก็มีอยู่ด้วยกันหลากหลายรูปแบบ และที่มักจะได้ยิน หรือ ได้พบเห็นกันอยู่บ่อยๆ ในนช่วงนี้ คือการทำธุรกิจในรูปแบบ B2C B2B และ B2B2C ซึ่งหลายคนอาจจังสงสัยว่า มันคืออะไร เราลองมาดูกันว่า ธุรกิจทั้ง 3 ประเภทนี้ เหมือน หรือต่างกันตรงไหน อย่างไร

B2C : Business-to-Consumer

B2C ย่อมาจากคำว่า Business-to-Consumer หมายถึง ธุรกิจที่ทำการซื้อขายสินค้าหรือบริการโดยตรงกับผู้บริโภคที่สุดในลูกค้า ในโครงสร้างนี้ธุรกิจจะขายสินค้าหรือบริการโดยตรงกับบุคคลทั่วไป ไม่ใช่กับธุรกิจอื่นหรือบริษัท ตัวอย่างเช่น เว็บไซต์ออนไลน์ที่ขายเสื้อผ้า อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หรืออาหารให้กับผู้บริโภคที่เป็นลูกค้าทั่วไป การทำธุรกิจ B2C เป็นที่นิยมในโลกออนไลน์และมีการเติบโตอย่างรวดเร็วในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เนื่องจากความสะดวกสบายในการเข้าถึงสินค้าและบริการผ่านทางอินเทอร์เน็ตที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

B2B : Business-to-Business

B2B ย่อมาจากคำว่า Business-to-Business ซึ่งหมายถึงการทำธุรกิจระหว่างบริษัทกับบริษัท ซึ่งในโครงสร้างนี้การซื้อขายสินค้าหรือบริการจะเกิดขึ้นระหว่างธุรกิจ ไม่ใช่ระหว่างธุรกิจกับผู้บริโภค (บุคคลทั่วไป) ตัวอย่างเช่น การซื้อขายวัสดุดิบหรือสินค้าสำเร็จรูประหว่างผู้ผลิตกับผู้จำหน่าย หรือการให้บริการทางธุรกิจระหว่างบริษัท เช่น บริการทางการเงิน, บริการโฆษณา, หรือบริการเทคโนโลยีข้อมูล การทำธุรกิจแบบ B2B เป็นส่วนสำคัญของการเศรษฐกิจและมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเติบโตและพัฒนาของธุรกิจในระดับนานาชาติ โดยมักมีการทำธุรกิจ B2B ในภาคอุตสาหกรรมหลายสาขา เช่น เทคโนโลยีสารสนเทศ, อุตสาหกรรมการผลิต, และอุตสาหกรรมการค้าส่งและการจัดส่งสินค้า การซื้อขายในรูปแบบ B2B มักจะมีปริมาณใหญ่และมูลค่าสูงกว่าการซื้อขายในรูปแบบ B2C ซึ่งมักเป็นซื้อขายในปริมาณและมูลค่าที่น้อยกว่า อีกทั้งการทำธุรกิจ B2B มักจะมีรูปแบบการซื้อขายที่มีความซับซ้อนและการต่อรองระหว่างฝ่ายซื้อและฝ่ายขายที่ซับซ้อนมากกว่าในธุรกิจ B2C โดยทั่วไป

B2B2C : Business-to-Business-to-Consumer

B2B2C ย่อมาจากคำว่า Business-to-Business-to-Consumer หมายถึง รูปแบบธุรกิจที่ธุรกิจจะขายสินค้าหรือบริการกับธุรกิจอื่น ๆ ซึ่งจะนำสินค้าหรือบริการนั้นไปขายต่อให้กับผู้บริโภคที่สุด ในส่วนนี้ธุรกิจทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่างธุรกิจผู้ผลิตหรือผู้จำหน่ายกับผู้บริโภค ตัวอย่างเช่น เว็บไซต์การจองโรงแรมที่จัดหาห้องพักจากโรงแรม (ธุรกิจ B2B) แล้วขายให้ผู้ใช้บริการที่ต้องการจองห้องพัก (ผู้บริโภค) ผ่านพื้นที่ออนไลน์ ดังนั้น ธุรกิจในแบบ B2B2C จะมีการทำงานร่วมกันระหว่างธุรกิจสามารถขยายการเข้าถึงตลาดของพวกเขาโดยไม่ต้องเสียเวลาและค่าใช้จ่ายในการพัฒนาและสร้างสินค้าหรือบริการเอง

สิ่งที่เหมือนและแตกต่างระหว่างธุรกิจแบบ B2C B2B และ B2B2C

ธุรกิจแบบ B2C (Business-to-Consumer), B2B (Business-to-Business) และ B2B2C (Business-to-Business-to-Consumer) มีสิ่งที่เหมือนและที่แตกต่างกันตามลักษณะของกลุ่มลูกค้าและกระบวนการธุรกิจ ดังนี้

สิ่งที่เหมือนกัน

• การทำธุรกิจ : ทั้งสามแบบของธุรกิจนี้เกี่ยวข้องกับการทำธุรกิจซึ่งประกอบด้วยการซื้อขายสินค้าหรือบริการ โดย B2C เกี่ยวข้องกับผู้บริโภค, B2B เกี่ยวข้องกับธุรกิจ และ B2B2C รวมทั้งผู้บริโภคและธุรกิจ

• การตลาด : ทั้งสามแบบมักมีการใช้เทคนิคการตลาดเพื่อเพิ่มการขายและเพิ่มความสนใจจากกลุ่มลูกค้าของตน

สิ่งที่แตกต่าง

• กลุ่มลูกค้า : B2C เน้นการขายแก่ผู้บริโภคทั่วไป, B2B เน้นการขายแก่ธุรกิจหรือองค์กร และ B2B2C นำสินค้าหรือบริการจากธุรกิจไปขายถึงผู้บริโภคที่สุด

• กระบวนการการขาย : B2C มักมีกระบวนการการขายที่เน้นการตลาดและการสร้างความสนใจในสินค้าหรือบริการ ในขณะที่ B2B มักมีกระบวนการการขายที่ซับซ้อนมากขึ้นและมักมีการต่อรองระหว่างธุรกิจ และ B2B2C จะมีกระบวนการการขายที่ผ่านทางธุรกิจกลาง

• ความสำคัญของความร่วมมือ : ใน B2B มักมีการความร่วมมือที่มากขึ้นระหว่างธุรกิจ ในขณะที่ B2C มักมีการทำธุรกิจเพื่อเป้าหมายที่เฉพาะเจาะจงต่อผู้บริโภค และ B2B2C มีการร่วมมือทั้งธุรกิจและผู้บริโภค

• การพัฒนาผลิตภัณฑ์ : ใน B2B การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาจต้องมีการทดสอบและปรับปรุงให้เหมาะกับความต้องการของธุรกิจ ในขณะที่ B2C มักมีการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคทั่วไป

ธุรกิจ B2C B2B และ B2B2C ต่างมีจุดเหมือนและจุดต่างกัน การเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้จะช่วยให้ธุรกิจเลือกกลยุทธ์ที่เหมาะสม ตรงกับกลุ่มเป้าหมาย และบรรลุเป้าหมายทางธุรกิจได้